Seeku Aamadu, gardiiɗo lamtaari Fulɓe Maasina:
Caggal lamtaari saraŋkuleeɓe to Ghana ( fewnɗo temmeddanɗe 3 haa yotti temmeddanɗe 8),
Lamtaari Maniŋkaaɓe to Maali (fewnɗo temmeddanɗe 13 haa yotti temmeddanɗe 15)
Kañe e lamtaari Koroborooɓe (fewnɗo temmeddanɗe 15 haa yotti temmeddanɗe 16)
Jibinande lamtaari Fulɓe Maasina.
Jibinande lamtaari
Seeku Aamadu puɗɗuɗo lamtaari, ƴiwɗo e ɓenguure barinaaɓe ( Fulɓe juulɓe)Ko Arɗo Fulɓe jom tooruuji’en warɓe ƴiwde to leydi Senegaal,
Wurnooɓe e yeeso maayo Nijer gila temmeddanɗe 14 wonooɓe e nder ɗowaangol Lamiiɗo Segu htnd 1670.
E hitaande 1818, Seeku Aamadu haɓiki Fulɓe Arɗuɓe e yaadiiɓe mum en, koniŋkooɓe Segu.
Ngam ɓetidaade e jahadi mum (wolde ),
Caggal lebbi 9 to jenne nokkuɗo O jaŋngunoo Al kura’ana.
Mo fuɗɗii lamtaari Maasina Laamorgo mum ko Hamdallaye( holinta wi’ide yettoore woodanii Geno)
Grand Reformateur
Mawɗo pewnuuɗo
Seeku Aamadu fewnii reŋndo Fulɓe.
Mo fecci ɓe noneeje
Ngam yaafinde margol dabbaaji, kañe e nawrugol ndema yeeso.
Mo nawrii njulaŋkaaku kadi yeeso e rendinde etunguuji leydi ndi fuf etungu gooto
Ñawoore ko Al kura’ana waɗirteno yurmeende alaa heen.
Haybiirde koniŋkoore no fewnano,
Cukalal ina natine e jaŋngirɗe Al kura’ana gila e duuɓi mum 7.
Ndolɗiŋki ngaluki Maasina
Ƴelitiima E dow Laamorgo Hamdallaye,
Wuro joɗinaango e hitaande 1819 e 1821 kilometiraaji 32 hakkunde mum e Moɓti.
Ko hewti 60 deende (quartiers)
E cuuɗi jaŋngirɗi Al kura’ana 750 wonande ujunaaje cappanɗe jeegom hoɗuɓe( 300.000(habitants).
E dow wiriirde Seeku Aamadu e damal mun aɗa yi’ya nate maɓɓe,
Seeku Aamadu e ɓiiyom Aamadu Seeku E hooreejo konu makko Alfah Nuuhum Tahiru kadi e macuɗo makko gorko welaare.
Wakkati gasanɗe lamtaari Maasina,
Ɗum hawrii E puɗɗagol Lamtaari Afrik hirnaange ɓurndi mawnude:
Lamtaari Tukuleer
Lamtaari Diina Alhaji Umaar Tal.